Dünya Ruh Sağlığı Farkındalık Haftası Basın Açıklaması

“Dünya Ruh Sağlığı Farkındalık Haftası” her yıl Mayıs ayında ve bu yıl 13-19 Mayıs tarihler arasında tüm dünyada kutlanmaktadır. Sağlık denilince akla genellikle  fiziksel sağlık gelmektedir. Halbuki, biyolojik, psikolojik ve sosyal bir varlık olan insanın ruh sağlığı da en az fiziki sağlığı kadar önemlidir. Ülkemize baktığımızda ise ruh sağlığı alanında çok büyük eksikliklerimiz olduğu görülmektedir. En başta, yasal eksikliklerimiz vardır. “Ruh Sağlığı” yasa tasarısı altı ay kadar önce  meclise gönderilmiş olup halen meclisten geçmiş ve yürürlüğe girmiş değildir. Bu nedenle 1930’lu yıllarda İngiliz devrinde oluşturulan yasayı kullanmaya devam etmekteyiz. Yani KKTC kurulduktan bu yana ruh sağlığı alanında hiç bir yasa yapmamıştır.

Ruh sağlığı bozulmuş bir bireyin, tıpkı diğer sağlık alanlarında olduğu gibi kaliteli sağlık hizmeti almaya hakkı vardır ve sağlık hizmetlerinin kaliteli olması bir lüks değil gerekliliktir. Ruh sağlığı bozulmuş bireylere kaliteli sağlık hizmetlerinin sağlanması için, hastaları koruyacak ve sağlık hizmetlerinin standartlarını belirleyecek olan ruh sağlığı yasasının meclisten bir an önce geçmesi gerekmektedir. Ruh sağlığı hizmeti veren ekibin niceliği kadar niteliği de oldukça önem arz ettiği için, ruh sağlığı hizmeti verenlerin hizmet tanımlarının da yasada yer alması hem ruh sağlığı hizmeti alacak olanlar hem de meslek grupları için büyük bir gerekliliktir.

Yakın geçmişte Kıbrıs Türk Psikologlar Derneği ile Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan protokolle birlikte Sağlık Bakanlığı’na bağlı tüm sağlık merkezlerinde psikologların hizmet vereceği ifade edilmiştir. Toplumumuzun ruh sağlığına katkıda bulunacak olan bu güzel adımın sistematik olarak ilerlemesini umuyoruz.

Ülkemizde Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği alanında yüksek lisans ve doktora eğitimleri yakın bir geçmişten bu yana verilmektedir. Bilindiği üzere hemşireler, 24 saat hasta ile etkileşim içinde olan bir meslek grubudur. Uzman psikiyatri hemşireleri, bireylerle tedavi edici ilişki kurarak iyileşmenin seyrini doğrudan etkileyebilen bilgi ve donanıma sahiptirler. Dolayısıyla, uzman psikiyatri hemşirelerinin, uzmanlık alanları olan yerlerde görevlendirilmeleri ruh sağlığı hizmetlerinin kalitesini artırmak için son derece önemlidir.  Yasa tasarısında uzman psikiyatri hemşirelerine yer verilmediği görülmektedir. Hizmetin kalitesine önemli katkı sağlayacak bu meslek gruba mutlaka yasada yer verilmesi gerekmektedir.

Son zamanlarda, ülkemizde yaşanan ciddi suç olaylarını üzülerek izlemekteyiz. Bu haberlerle birlikte ruh sağlığı, cezai ehliyet konuları gündeme gelmiştir. Haberler, ruh sağlığı bozuk olan bireylere karşı zaten var olan önyargıları körükleyen bir haldedir. Çok uzun yıllardan bu yana, ruh sağlığı sorunu yaşayan bireylerin tehlikeli olduğu, uzak durulması gereken kişiler olduğu yönünde yanlış inanıçlar vardır. Oysa ki, gerekli takip ve tedaviler yapıldığında bu bireyler de yaşantılarını herkes gibi sürdürebilecek bireylerdir. Sadece toplumun desteğine, kaliteli bir ruh sağlığı ekibinin hizmetine ve yasalarla korunmaya ihtiyaçları vardır. Bir kalp hastasını nasıl normal algılıyor ve belli izlem-tedavi ile yaşamlarını sürdürebileceklerini biliyorsak, ruh sağlığı bozulan bireylerin de izlem-tedavi ile yaşamlarını

herkes gibi sürdürebileceklerini bilmeliyiz. Damgalamanın önüne geçmek ve normalleştirmek için, bu bireylerin olabildiğince toplum içinde olmaları gerekmektedir. Ruh sağlığı profosyonellerinin, halkın yanlış inanç ve tutumlarını önlemek ve önyargıları kırmak için, bu yönde faaliyetler düzenlemeleri büyük önem taşır.

Kıbrıs Türk toplumu olarak, ruh sağlığımızın korunması, geliştirilmesi ve tedavisi için nelere ihtiyaç var?

1. Kabul etmeye! Halkın ruh sağlığı yerinde olmayan herkesi kucaklamasına.
2. Yasalar! Yasaların çıkması ve uygulanması için çalışmaya.
3. İyi bir ekibe! Nitelikli, kaliteli hizmet için, iyi bir ekibin görev başında olmasına. Ruh sağlığı profosyonellerinin politikalar oluşturarak, faaliyetler ve projeler yürüterek umudunu yitirmeden yürümesine.
4. Gönüllü dernek ve kuruluşların desteğine! Gönüllüler de bu yolda yürürse, o zaman yolun sonunda bir ışık var demektir.

Yaşlı Hakları ve Ruh Sağlığı Derneği hem yaşlıların hem de ruh sağlığı yerinde olmayan vatandaşların haklarını korumak amacıyla kurulmuş ve faaliyetlerine hızla devam etmektedir. Üye olup çeşitli şekillerde katkıda bulunmak isteyen vatandaşlarımız bize web sitemizden veya facebook hesabımızdan ulaşabilirler.

Ayşe Aydındoğmuş